همشهری آنلاین_مژگان مهرابی: در این مدت به رغم تلاش بی‌وقفه کادر درمانی، برخی از افراد نسبت به دیگران زندگی بهتر و دسترسی بیشتری به خدمات بهداشتی و رفاهی داشتند. دلیلش هم وسع معیشتی آنها بود. البته این موضوع فقط خاص یک کشور نبوده و می‌توان گفت در جای جای دنیا رخ داده است. همین امر، بی‌عدالتی در جهان را نشان داد تا جایی که سازمان جهانی بهداشت بر این شد تا شعار هفته سلامت امسال را با عنوان «جهانی سالم‌تر و عادلانه‌تر» پیش ببرد. با این هدف که تبعیض‌ها و کاستی‌ها را جبران کند.
اما اتفاق خوشایندی که در پایتخت کشورمان شاهدش بودیم، تلاش بی‌وقفه خادمان سلامت بود که با امکانات موجود و مدد گرفتن از نیروی انسانی، برای خدمت‌رسانی به شهروندان چه دارا و چه ندار، سنگ تمام گذاشتند. مسئولان خانه‌های سلامت در سالی که گذشت، روزهای پر تنشی را پشت سر گذاشتند و قبل از انتشار شعار «جهانی سالم‌تر و عادلانه‌تر» این مهم را در شهر تهران محقق کرده و از جان مایه گذاشتند. اینکه چه اقداماتی انجام داده‌اند را از مدیران اداره‌های سلامت مناطق ۴، ۱۳، ۱۴ و ۱۵ جویا می‌شویم.
- برنامه‌های ویژه برای سالمندان و افراد کم‌توان
خانه‌های سلامت منطقه ۱۳ هم در بحران کرونا از همان ابتدای امر پای کار بوده و برای مکان‌های تجاری و اداری و همچنین بخش‌های مسکونی غربالگری انجام دادند. «مهرداد احمدی» مدیر اداره سلامات در این‌باره می‌گوید: «نیروهای اداره سلامت محله‌های این منطقه در سال گذشته برای خدمت‌رسانی تلاش مضاعفی داشتند. با اینکه بیشتر اداره‌ها دورکاری داشتند یا مراکز خرید تعطیل بودند، خانه‌های سلامت بی‌وقفه فعالیت می‌کردند. درست است که خانه‌های سلامت پذیرای شهروندان نبودند اما پشت پرده، مسئولان خانه‌های سلامت برای برنامه‌ریزی کلاس‌های آموزشی یا وبینار شبانه‌روز کار می‌کردند.» از جمله اقدامات صورت گرفته بارگذاری ۵۳ وبینار در شبکه‌های اجتماعی است که به گفته احمدی برای آموزش از رؤسای بیمارستان‌ها و استادان دانشگاه شهید بهشتی کمک گرفته شده است.
او ادامه می‌دهد: «در کنار برنامه‌های آموزشی با مجمع خیّران اتحادیه صنوف تهران هم تعامل برقرار کرده و ۲۰ هزار ماسک برای معلولان شهر تهران تهیه کردیم. شاید الان ماسک مقوله مهمی نباشد اما در برهه‌ای از زمان با کمبود آن مواجه بودیم.» نکته حائز اهمیت دیگر در منطقه ۱۳، اینکه مسئولان خانه‌های سلامت علاوه بر همه وظایفشان نگاه ویژه‌ای به سالمندان و افراد کم‌توان داشتند. برای اینکه گروه‌های پرخطر در قرنطینه باشند با تک تک آنها تماس گرفته و اعلام می‌کردند که اگر کار اداری یا بانکی و حتی خریدی دارند به آنها محول کنند.
احمدی تعریف می‌کند: «پیرمردها و پیرزن‌های زیادی بودند که از شدت خوشحالی به گریه می‌افتادند و می‌گفتند در این مدت کسی به سراغشان نیامده است.» بازدید از مشاغل پرخطر مثل نانوایی و آرایشگری و دادن بروشورهای آموزشی به آنها از دیگر فعالیت‌های این اداره است که برای جلوگیری از شیوع بیماری صورت گرفته است. احمدی با توجه به فعالیت‌هایی که حوزه سلامت در این مدت انجام داده، ادعا می‌کند، منطقه ۱۳ برای تحقق شعار جهانی عادلانه و سالم‌تر عملکرد مناسبی داشته است. او بازگو می‌کند: «توجه ما فقط به کارکنان شهرداری نبوده و کل اهالی را مد نظر داشتیم.»
- فعالیت‌های فرهنگی در هفته سلامت ملی
امسال در هفته ملی سلامت قرار است اداره سلامت منطقه ۱۳ از اعضای کانون جوانان کمک بگیرد و برنامه‌های مفرح و متنوعی را برگزار کند. احمدی در این‌باره می‌گوید: «اجرای تئاتر خیابانی با رویکرد هشدارهای کرونایی در محله‌ها، رکاب‌زنی دوچرخه‌سواران از بیمارستان بوعلی تا بیمارستان شهید لواسانی و همچنین حضور اعضای کانون جوانان در ایستگاه‌های مترو منطقه و اهدای ماسک به شهروندانی که ماسک ندارند از جمله برنامه‌هایی است که اداره سلامت انجام خواهد داد.»
- ویزیت مجازی بیماران دیابتی
منطقه ۴ با توجه به جمعیتی که در خود جای داده از نظر سرانه بهداشتی و سلامت شرایط مطلوبی ندارد. «زهرا علی اکبری» مدیر اداره سلامت منطقه این موضوع را تهدیدی برای اهالی می‌داند. او می‌گوید: با توجه به ظرفیت‌ها و داشته‌هایمان در حوزه سلامت سعی کردیم به بهترین نحو به یاری شهروندان برویم.
در حال حاضر افراد پرخطر و سالمندان را در مرحله اول واکسیناسیون قرار داده‌ایم.» به گفته او پاکبانان نخستین گروهی هستند که واکسینه می‌شوند. علی اکبری متذکر می‌شود: «پاکبانان از افراد کم برخوردار جامعه هستند که شغل پرخطری دارند برای همین حفظ سلامت آنها برای ما مهم است. از این‌رو اقدام به واکسیناسیون رایگان می‌کنیم. نکته مهم‌تر اینکه به کسانی که شرایط مالی مساعدی ندارند بیشتر خدمات بهداشتی ارائه می‌دهیم.» به گفته این مسئول، خانه‌های سلامت منطقه ۴ هم مثل دیگر مناطق در بحران کرونایی فعال بوده‌اند.
«علی اکبری» به یکی از برنامه‌های تأثیرگذار اداره سلامت منطقه ۴ اشاره می‌کند و توضیح می‌دهد: «از اقدامات صورت گرفته، برگزاری برنامه «خداحافظ دیابت» بود که آن را با همکاری کلینیک دیابت رویان انجام دادیم. پزشکان این مرکز با بیماران دیابتی در ارتباط بودند و به‌طور مجازی ویزیت می‌شدند. برنامه دیگر اداره سلامت، مسابقه خاطرات کرونایی بود که شهروندان تجربه‌های تلخ و شیرین خود را به‌صورت خاطره نوشته و ارسال می‌کردند. موضوع دیگر برپایی جشنواره من کیستم که با هدف بررسی نیاز معلولان برگزار شد و بازتاب خوبی هم داشت.» به گفته علی اکبری، فعالیت خانه‌های سلامت منطقه ۴ همچنان ادامه دارد و قرار است در هفته ملی سلامت، رانندگان ناوگان اتوبوسرانی ضمن آموزش چهره به چهره غربالگری شوند.
- غربالگری از طریق سامانه ۴۰۳۰
در بین مناطق شرقی تهران، منطقه ۱۴ برای کنترل بیماری کرونا فعالیت‌های متعددی را در این مدت انجام داده که باعث شده به دلیل عملکرد خوب همواره در این زمینه صدرنشین باشد. «لیلا اسمی» مدیر اداره سلامت منطقه معتقد است مسئولان خانه سلامت محله‌های ۲۱گانه منطقه همه تلاش خود را برای خدمت‌رسانی به شهروندان انجام داده‌اند.
او با بیان اینکه خانه‌های سلامت منطقه، در اجرای برنامه‌ها از کودک و سالمند تا بانوان و افراد کم‌توان را مد نظر داشته و اقدامات‌شان خاص یک گروه نبوده و نیست می‌گوید: «به جرئت می‌توان گفت برای خدمت‌رسانی به شهروندان عدالت را رعایت کرده‌ایم. به‌خصوص خانواده‌های نیازمند که حتی امکان تهیه ماسک را هم نداشتند. به غیر از آموزش، وسایل بهداشتی هم به آنها اهدا شده است. البته در این کار خیّران خیلی به ما کمک کردند.» او از تجربه‌های تلخ و شیرین سال گذشته می‌گوید که چطور مسئولان خانه‌های سلامت برای کمک به شهروندان از جان مایه می‌گذاشتند. اسمی تعریف می‌کند: «یکی از فعالیت‌های شاخص اداره سلامت منطقه، غربالگری شهروندان بود. بیماران مبتلا به کرونا شناسایی شده و توسط کانون جوانان و فعالان محله نیاز آنها را برطرف کردیم.» به گفته وی، غربالگری از طریق سامانه ۴۰۳۰ انجام شده است.
ارائه خدمات مشاوره‌ای برای کاهش اضطراب از اقدامات دیگر اداره سلامت در این مدت بوده است. اسمی می‌گوید: «کودکان آسیب‌پذیرتر بودند و همچنین کسانی که عزیز خود را از دست داده بودند. به آنها مشاوره می‌دادیم.» به گفته اسمی، خانه‌های سلامت اگرچه به‌صورت حضوری پذیرای شهروندان نبودند اما برنامه‌های مؤثری را از طریق فضای مجازی برگزار می‌کردند. او در این‌باره می‌گوید: «شهروندان با عضو شدن در کانال محله‌ها و کانون‌های اداره سلامت، مشکلات و دغدغه‌های سلامتی خود را مطرح کرده و کارشناسان ما به آنها رسیدگی می‌کردند.»
- ایجاد مزرعه سالمندان در بوستان‌های زیتون و گلسار
اداره سلامت منطقه همانند سال‌های گذشته، برای امسال هم برنامه‌های متنوعی در نظر گرفته است. مهم‌ترین آنها مناسب‌سازی بوستان‌ها وسراهای محله است که رفت‌وآمد را برای سالمندان و افراد کم‌توان آسان‌تر کند. اسمی در این‌باره توضیح می‌دهد: «در سال گذشته سرای محله ابوذر و بوستان‌های ابیانه و آلاله مناسب‌سازی شد.
این امر تأثیر زیادی در تسهیل تردد سالمندان و افراد معلول گذاشت. امسال هم در سرای محله مینا، سرآسیاب دولاب و شهدای گمنام، اقدامات استانداردسازی مثل ایجاد رمپ، حسگر نابینایان، آسانسور و سرویس بهداشتی را انجام داده‌ایم.» اقدام شاخص دیگر این اداره، ایجاد مزرعه سالمندان در بوستان‌های زیتون و گلسار است که در هفته ملی سلامت صورت می‌گیرد. به گفته اسمی در این مزارع نحوه کاشت و برداشت گیاهان دارویی و سبزی آموزش داده می‌شود.
- تشکیل ۷۲ گروه آگاه‌سازی
این که بگوییم، شعار «جهانی عادلانه و سالم‌تر» در منطقه ۱۵ تحقق پیدا کرده، شاید خیلی درست نباشد. در واقع می‌توان گفت اغراق کرده‌ایم، اما اگر بگوییم مسئولان خانه‌های سلامت برای اجرای برنامه‌های بهداشتی و سلامت در بحران کرونا سنگ تمام گذاشته‌اند یک حقیقت محض است. «فرزانه رسام» با اشاره به این موضوع می‌گوید: «منطقه ۱۵ بافت فرهنگی و اجتماعی خاصی دارد و در بعضی از محله‌های آن متأسفانه هنوز برخی از شهروندان برخی نکات مهم در حوزه سلامت را جدی نمی‌گیرند.
با توجه به همه اطلاع‌رسانی‌هایی که از سوی خانه‌های سلامت انجام شده باز عده‌ای استفاده از ماسک یا مواد ضدعفونی‌کننده را جدی نمی‌گیرند.» به گفته رسام، از همان ابتدای شیوع بیماری کرونا، مسئولان خانه‌های سلامت منطقه، آستین همت بالا زده و سعی کردند با افزایش آگاهی شهروندان، سرعت انتقال بیماری را کنترل کنند. او توضیح می‌دهد: «مسئولان خانه‌های سلامت سعی کردند با محدود شدن فعالیت‌های حضوری اقدامات خود را به سمت فضای مجازی پیش ببرند. این امر در محله‌های برخوردار بازتاب خوبی داشت و استقبال شهروندان دور از انتظار ما بود. اما در محله‌های کم برخوردار که امکان استفاده از فضای مجازی نیست یا کلاً جدی گرفته نمی‌شود، همزمان با غربالگری، اطلاع‌رسانی هم صورت گرفته است.»
به گفته این مقام مسئول، خانه‌های سلامت منطقه ۱۵، ۷۲ گروه آگاه‌سازی تشکیل داده و بیش از ۶۰ عنوان کلاس آموزشی برگزار کرده است. تنوع و پربار بودن برنامه‌ها نکته‌ای است که شهروندان در نظرسنجی انجام شده به آن اذعان داشته و رضایت خود را اعلام کرده‌اند. رسام درباره وبینارهای تشکیل شده می‌گوید: «در وبینارها از افراد کلیدی برای آموزش استفاده کردیم. به‌طور مثال، در برنامه ویژه معلولان از خود معلولان برای آموزش کمک گرفتیم. اقبال از برنامه‌ها زیاد بوده به گونه‌ای که به غیر از اهالی منطقه، شهروندان زیادی از دیگر مناطق شهر در وبینارها و کلاس‌های آموزشی شرکت کرده و می‌کنند.»
- مسابقه نقاشی دیواری هفته سلامت
به مناسبت هفته سلامت، مسابقه نقاشی دیواری از سوی اداره سلامت منطقه ۱۵ برگزار می‌شود. رسام در این‌باره می‌گوید: «علاقه‌مندانی که تمایل به شرکت در مسابقه دارند می‌توانند به اداره سلامت اطلاع دهند. کاغذ و لوازم نقاشی از سوی این اداره تهیه و در اختیار اهالی قرار می‌گیرد.» او درباره این مسابقه توضیح می‌دهد: «شرکت‌کنندگان باید یک کاغذ به دیوار چسبانده و امکان نقاشی برای بچه‌ها در کنار پدربزرگ یا مادربزرگ‌شان را فراهم کنند. سپس فیلم آن را تهیه و برای ما ارسال کنند. از بین آثار ارسال شده به ۳ اثر برتر جوایزی به رسم یادبود اهدا می‌شود. همچنین از بین این ۳ اثر هم به انتخاب شهروندان یک اثر ویژه معرفی می‌شود. هدف ازاجرای این برنامه تقویت روابط اجتماعی بین دونسل است.»
نظر شما